Azaroaren 18tik abenduaren 2ra Euskaraldiaren hirugarren edizioa ospatuko da. Hondarribiko Udalak ekimena prestatzen hasteko lehen batzarra deitu du datorren asteazkenean, maiatzaren 18an, arratsaldeko 18:00etan Udaletxean bertan.
Badator Korrika Hondarribira, eta motorrak berotzeko Korrika jaia antolatu dugu Blaganetik. Animatu zaitezte: eskulanak haurrentzat, Ginkana gazteentzat, kontzertuak, afaria, …
Adi: Gazte Konkiz Ginkanan parte hartzeko izena ematea gomendatzen da. Izena emateko estekan klikatu edo QR kodea eskaneatu eta bete mesedez galdetegia.
Ez ahaztu azteazken honetan, apirilak 6, hitzaldi interesgarri bat antolatu dugula: Euskararen esanahia(k) hitzaldia, arratsaldeko 18:30, Kultur Etxean.
Aurrekoan opari ederra eman ziguten Pirritx, Porrotx eta Marimotots lagunek Blagankide guztioi: TXORIBOX txorien habia. Txoriek habi goxoak behar dituzten bezala TXIO TXIO egiteko, euskarak ere habi goxoak behar dituelako BLA BLA BLAGAN jarrai dezagun!
ESKERRIK ASKO!! MUXU HANDI BAT!! Gora KATXIPORRETA!
Blaganetik jakinarazi nahi dizuegu, nahiz eta hasiera batetan euskararen astebururako aurreikusita genituen hainbat ekintza (eskulan tailerra, Ginkana, …) abenduan zehar egiteko asmoa genuen, egoera dela eta bertan behera uzteko erabaki hartu zela. Antzerkira hurbildu zinetenei mila esker eta jakin datorren urtean zehar jarduera berriak egongo direla eta zuen parte hartzea ohikoak diren kanaletatik sustatuko dugula! Egon adi!
2021eko Azaroak 27an, Blaganetik antolatzen ari geran euskararen asteburuaren barnean GAZTE KONKIS ginkana lehiaketa egingo da.
Bi txanda egongo dira, arratsaldeko 17:00 eta 18:00etan. Lekua: SOROETAKO FRONTOIA! Gutxi gora behera 12-16 urte bitarteko lagun taldeentzako frogak izango dira eta sariak irabazteko aukera egongo da. Txiribuelta eta Marmoka musika taldeaaren laguntza izango dugu.
Animatu eta zatoz lagunekin lehiaketan parte hartzera!
Izena emateko esteka honetan klikatu edo QR kodea eskaneatu eta bete galdetegia.
Eta laister asteburu osoko programa eskuragarri izango duzue, adi egon!
Antolatzailea: Blagan euskara elkartea. Babeslea: Hondarribiko Udala.
Hondarribiko udaletxeak Euskaltzaleen topagunearekin batera antolatuta, datorren Azaroaren 11an, Kultur Etxean arratsaldeko 18:30etan, umeen hurbileko helduen arteko hizkuntza portaerari eragiteko sentiberatze eta kontzientziatze saio parte hartzaile interesgarri bat dugu.
Animatu zaitezte eta parte hartu!
Badator EUSKARALDIA eta Hondarribian ere parte hartzeko aukera politak dituzue. Egin zaitez Belarriprest edo Ahobizi eta parte hartu ekintza desberdinetan. http://www.hondarribia.eus/eu//euskaraldia2020-herritarrak
Blaganek ere EUSKARALDIAREKIN bat egiten du. Bai horixe!
Arratsalde eguzkitsua da eta ni Irunen nabil semearekin. Haur-parkera joan gara eta hantxe gabiltza: kulunkara igo, tilin-talan, kulunkatik jaitsi, etxetxoan sartu, irten, berriro sartu, irten, txirristara igo, buruz etzanda jaitsi, berriro kulunkara… Tilin-talan genbiltzala, beste ume bat eseri da ondoko kulunkan, aita bultzaka duela. Erdaraz ari zaio haurrari. Bi umeen artean begiradak eta irribarretxo konplizeak hasi dira, eta horren aitzakian-edo, beste umearen aitak “Cuánto tiempo tiene?” galdetu dit, eta nik “Bi urte, eta zureak?”. Orduan, aitak euskaraz erantzun dit eta hitz egiten jarraitu dugu, euskaraz.
Ni zur eta lur gelditu naiz, eta neure baitarako pentsatu dut: “Nola liteke euskaraz dakiten gurasoek seme-alabei erdaraz egitea? Uler dezaket haiek etxe erdaldunekoak izatea eta, euskaraz jakinda ere, erdaraz egiteko ohitura izatea, baina seme-alabekin erdaraz?? Gero, D eredura eramatearekin dena konponduta dagoela pentsatuko dute…”.
Handik gutxira, bere umea kulunkatik jaitsi eta hara-hona korrika hasi da. Aita, gure aurrean haurrari erdaraz egiteko lotsaz-edo, euskaraz egiten hasi zaio. Baina argi dago hori ez dela ohikoa, normalean erdaraz egiten diola haurrari, eta horren seinale umeak beti erdaraz erantzuten ziola.
Beharbada batek baino gehiagok pentsatuko duzue halako gauzak Irunen gertatzen direla, herri “erdaldun” hartan, baina ez dut uste Hondarribia oso urrun dagoenik. Egia da, Hondarribian euskaraz dakiten guraso ia denek euskaraz egiten diete beren seme-alabei, hori da normalena, baina egia ere bada, guraso horietako askok beren seme-alaba txikiei bakarrik egiten dietela euskaraz, eta gainerako jendearekin, euskaldunak izanda ere, erdara hutsez aritzen direla, euskara ume txikiei bakarrik hitz egiteko hizkuntza balitz bezala. Horrela, ez dira gutxi euren seme-alabak koxkortu ahala haiekin ere erdaraz egiten hasten diren gurasoak. Nik batzuk ezagutzen ditut, ziur zuek ere bai. Gero, D eredura eramatearekin dena konponduta dagoela pentsatuko dute horiek ere…
Honen harira, orain gutxi (urriaren 10ean) albiste bat irakurri nuen Berrian, Bi portu eta amildegi bat izenekoa. Bertan, Bermeo eta Ondarroaren artean euskararen erabileran dagoen aldearen zergatiez ari da. Bi herriak kostaldekoak, bietan euskararen ezagutza-maila antzekoa, baina erabileran alde nabarmena: Ondarroan % 80, Bermeon % 34. Eta ondorioa argia da: gakoa “ekosisteman” dago, hau da, euskararen egoera osasuntsua izan dadin ingurune osoak norabide bererantz egin behar duela “arraun” (euskararen alde, alegia). Biziki interesgarria da artikulua (gomendatzen dizuet) eta ezinezkoa da Bermeoz ari denean burura gure herria, Hondarribia, ez etortzea, hain dira handiak antzekotasunak!
Azken batean, sinplea da kontua: etxeak, kaleak, lagunarteak, dendak, aisialdiak… huts egiten badute, eskolak ezer gutxi egin dezake euskara salbatzeko, eta D eredura eramatearekin ez dago dena konponduta, are gehiago, ez da ia ezer konpontzen. Bermeon (eta Hondarribian) hain zentzuzkoa dirudien baieztapen hori ahaztu egin zaie (zaigu) nonbait.
Ea behingoz ohartzen garen horretaz eta berandu baino lehen ematen diogun egoerari buelta. Eta oraingo joera aldatzeko ez du balio harriak kanpora botatzeak: eskolak honakoa egin behar du, Udalak beste hau egin behar du… Ezer baino lehen norberak egin behar du aldaketa, eta gero exijitu ahal izango die besteei alda daitezen. Ez izan zalantzarik, edo gure baitan hasten da aldaketa, edo jai dugu.
Eneko Oiartzabal Gerriko, Blagan-eko kidea
Hondarribia Aldizkarian argitaratuta, 2017ko urrian
Hara zenbat izen herri bat izendatzeko! Bada, hauxe da gure herriari gertatzen zaiona. Zein den hitz egiten edo idazten duenaren araberakoa izango da gure herriaren izena.
Euskaltzaindiak 70eko hamarkadaren bukaeran finkatu, eta 1980an, udalak onartu zuen Hondarribia zela izen ofizial bakarra.
Deklinabidea honela delarik:
Hondarribia * Ez Hondarribi
Hondarribian * Ez Hondarribin
Hondarribitik * Ez Hondarribiatik
Hondarribira * Ez Hondarribiara
Hondarribiko * Ez Hondarribiako
Herritarrak, berriz, hondarribiarrak gara. * Ez Hondarribitarrak
Beste gauza bat da, ordea, hitz egiterakoan edo idazterakoan zein izen erabiltzen dugun.
Aspaldi honetan, gero eta gehiago, Onddarbi entzuten da, euskaraz jatorra delakoan –idazterakoan Onyarbi ere erabiltzen dute–.
Baina ez da horrela, hondarribiarrok –edo hondarbitarrok, bertakook esaten dugun bezala–, euskaraz egiten dugunean, ez dugu
Onddarbi erabiltzen, Hondarbi(y)a baizik.
Deklinabidea honela delarik:
Hondarbi(y)a * Ez Onddarbi
Hondarbi(y)an * Ez Onddarbin
Hondarbitik * Ez Onddarbitik
Hondarbira * Ez Onddarbira
Hondarbiko * Ez Onddarbiko
Eta herritarrak hondarbitarrak gara. * Ez Onddarbitarrak
Onddarbi-Onyarbi hori Irungo eta Hondarribiko erdaldunek, edo euskaldunek gaztelaniaz egitean, erabiltzen zuten: voy a Onyarbi; Aupa Onddarbi!, eta abar.
Fernando Artola Bordarik honela esaten zuen 1980-04-18an Hondarribiko Udalean irakurri zuen Hondarribiko Mintzairan Bertako Berri [EUSKERA XXVI (2. Aldia)] bere idazlanean: «[…] ta irundárren ábotan (burlóso alénak) “Onyarrabíko kanpanttórrian karramárruak dantxan”. Guré ttiki dénboretan Onyárbi deitzen ziguténian, burla bezéla artzén nugún. […]» Noski, tildeak bertako doinua ongi adierazteko jarri zizkion.
Gaur, ordea, ustez bertako mintzairaz ari garela, hitzetik hortzera Onddarbi erabiltzen dugu. Badago sare sozialetan Honddarbiko Hitzak izena duen, eta Hondarribiko hitz zaharrak jasotzen lan oso txukuna egiten ari den lekua; badago Hondarribia-Fuenterrabia –biak berdinak bailiran– izena duen beste bat; Irunen badago etxebizitza agentzia Onyarbi (sic) izena duena, eta, okerragoa dena, Hondarribiko udalaren web orrian, Honddarbi App izenarekin, agertzen den mugikorretarako aplikazioa.
Behar bada, berandu izango da ohitura hori kentzeko, baina ahalegintzea ez litzatekeela txarra izango uste dut.
Joxan Garaialde
(Hondarribia aldizkarian argitaratua)
Lau lagunen kezka? Ez, asko ziren Hondarribian euskara nola bultzatu buruan zeukatenak. Blagan sortzeko prozesuak erakutsi digu herri honek bere hizkuntza sendotzeko duen grina.
Bideo honetan ikus dezakezue Hondarribiko euskara elkartea nola abiatu zen.